Yurt dışından gelen belgeler muhasebe kayıtlarında geçerli mi?

Bu soru, özellikle e-ticaret yapan, ithalatla uğraşan veya yurt dışı hizmet sağlayıcılarıyla çalışan birçok firmanın gündeminde. Vergi Usul Kanunu (VUK) ve ilgili tebliğlere göre bu sorunun net bir cevabı var. Ancak bazı şartlar var ki, atlanırsa belge geçersiz sayılabilir.

Yasal Dayanak: VUK 227, 228 ve 234. maddeler

Vergi Usul Kanunu’nun 227. maddesi, üçüncü kişilerle yapılan işlemlerin vesikalarla tevsik edilmesini şart koşar. Kısaca, yurt dışından aldığınız bir ürün veya hizmet için bir belge varsa, bu belge muhasebe kayıtlarına alınabilir. Ancak belgenin muteber olması gerekir.

Muteber Belge Ne Demek?

Muteber belge, ilgili ülke vergi mevzuatına uygun düzenlenmiş ve resmiyet taşıyan evraktır. Örneğin, Almanya’daki bir firmadan aldığınız ürün için kesilmiş Almanya vergi sistemine uygun bir fatura geçerlidir.

Hangi Belgeler Geçerli Sayılır?

253 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’ne göre, yurt dışındaki firmalardan alınan belgeler, vergiye tabi Türk mükelleflerince gider kaydı yapılabilir. Ancak belge, Merkez Bankası’nın o günkü döviz alış kuru ile Türk Lirasına çevrilmeli ve kayıtlara o şekilde girilmelidir.

Tercüme Zorunluluğu Var mı?

Genel olarak belgeyi tercüme ettirme zorunluluğu yok. Ancak vergi incelemesi sırasında inceleme elemanının gerekli görmesi halinde, mükellef belgeyi yeminli tercüman aracılığıyla Türkçeye çevirmek zorundadır.

Faturasız Mal veya Hizmet Alımları Ne Olacak?

VUK’un 228. maddesi bazı giderlerin belge aranmadan kayda alınabileceğini belirtir. Ancak bu, teamüle göre belge alınması mümkün olmayan küçük harcamalarla sınırlıdır. Yurt dışından alınan yedek parça, cihaz veya teknik hizmet gibi işlemler bu kapsamda değildir.

Gider Pusulası Geçerli mi?

VUK 234. maddeye göre, sadece vergiden muaf esnaftan yapılan alımlar için gider pusulası düzenlenebilir. Yurt dışındaki satıcılar Türk vergi sisteminde muaf esnaf sayılmaz. Dolayısıyla gider pusulası bu tür işlemler için geçerli değildir.

Sonuç: Ne Yapmalısınız?

Eğer yurt dışı menşeili ürün veya hizmet alıyorsanız:

  • Alınan belgenin bulunduğu ülke mevzuatına göre geçerli bir fatura olması gerekir.
  • Türk Lirasına çevrilip kayıt altına alınmalıdır.
  • Gerekirse tercümesi yapılmalıdır.

Yurt dışı belgelerle işlem yaparken, usule uygun hareket etmek, olası vergi cezalarının ve denetimlerde sorun yaşamanın önüne geçer.


10 Soru 10 Cevap:

1. Yurt dışından alınan fatura muhasebe kaydına girer mi?
Evet, ancak belgenin muteber olması şartıyla.

2. Muteber belge ne demektir?
Belgenin, düzenlendiği ülkenin vergi kurallarına uygun ve geçerli olmasıdır.

3. Her yurt dışı faturası geçerli midir?
Hayır. Belge muteber değilse geçersiz sayılır.

4. Belgeyi Türk Lirasına çevirmek gerekiyor mu?
Evet. Belge, düzenlendiği günkü T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden TL’ye çevrilmelidir.

5. Tercüme zorunlu mu?
Genelde hayır. Ancak inceleme durumunda zorunlu olabilir.

6. Gider pusulası kullanılabilir mi?
Hayır. Yurt dışı işlemler için geçerli değildir.

7. Hangi belgeler belge yerine sayılmaz?
E-posta yazışmaları, faturasız teklifler vb. muteber sayılmaz.

8. VUK hangi maddeleri bu durumu düzenler?
227, 228, 234. maddeler ve 253 sıra numaralı tebliğ.

9. Küçük giderler belgesiz kaydedilebilir mi?
Ancak örf ve adete göre belgelendirilmesi mümkün olmayan harcamalar için geçerlidir.

10. Ne yapılmalı?
Her zaman geçerli belge talep edilmeli ve kayıt öncesi kontrol edilmelidir.

 


ÖRNEK ÖZELGE


 

T.C.
HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı

Gelir Kanunları Usul Grup Müdürlüğü

Sayı : 11395140-105[VUK1-25012]-978338 30.12.2020
Konu :Yurt dışı firmalardan alınan belgelerin tevsik edici belge olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceği

İlgi : 07/12/2020 tarih ve … evrak kayıt numaralı özelge talep formunuz.

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, göz ölçüm cihazı gibi medikal ürünlerin tamir, bakım, alım, satım işi ile iştigal ettiğiniz, faaliyetinize ilişkin bazı yedek parça ve ürünleri e-ticaret üzerinden yurt dışında bulunan firmalardan temin ettiğiniz belirtilerek yurt dışı firmalardan alınan belgelere kayıtlarınızda yer verilip verilemeyeceği hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 227 nci maddesinin birinci fıkrasında,” Bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir.” hükmü yer almaktadır.

Buna göre, üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait kayıtlar vesikalara dayanılarak tevsik edilecektir.

Kanunun “Tevsiki Zaruri Olmayan Kayıtlar” başlıklı 228 inci maddesinde ise;

“Aşağıdaki giderler için ispat edici kâğıt aranmaz:

1. Örf ve teamüle göre bir vesikaya istinat ettirilmesi mutat olmayan müteferrik giderler;

2. Vesikanın teminine imkân olmayan giderler;

3. Vergi kanunlarına göre götürü olarak tespit edilen giderler.

1 ve 2 numaralı fıkralarda yazılı giderlerin gerçek miktarları üzerinden kayıtlara geçirilmesi ve miktarlarının işin genişliğine ve mahiyetine uygun bulunması şarttır.”

hükümleri yer almaktadır.

Aynı Kanunun 234 üncü maddesinde ise, birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin vergiden muaf esnafa yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip işi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulasının vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmünde olduğu belirtilmiştir.

Diğer taraftan, 253 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin “Yurt Dışında Faaliyette Bulunan Mükelleflere Yaptırılan İş ve Hizmetler Karşılığında Alınan Belgelerle İlgili İşlemler” başlıklı (B) bölümünde, yurt dışında mukim kişi veya kuruluşlara yaptırılan iş veya hizmetler karşılığında ödemede bulunan gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerinin, yurt dışında mukim kişi veya kuruluşlardan aldıkları muteber belgeleri gider olarak defterlerine kaydedebildikleri belirtilerek, yurt dışındaki kişi veya firmalardan belge alan mükelleflerin, bu belgeleri defter kayıtlarında gider olarak göstermeleri sırasında belgelerde yazılı bedelleri, belgelerin düzenlendiği günde Merkez Bankasınca belirlenen döviz alış kuru üzerinden Türk Lirasına çevirerek kayıtlarında gösterecekleri; ancak, inceleme sırasında inceleme elemanınca lüzum görülmesi halinde, mükelleflerin bu belgelerini tercüme ettirmek zorunda oldukları açıklamalarına yer verilmiştir.

Buna göre, yurt dışındaki kişi ve firmalardan satın alınan mal ya da yaptırılan hizmetler karşılığında alınan belgenin ilgili ülkede uygulanan vergi mevzuatı çerçevesinde muteber bir belge olması şartıyla kayıtlarda gösterilebilmesi mümkün bulunmaktadır.


 

Bu içeriğe de göz atabilirsiniz. Yurt Dışından Alınan Belgeler Muhasebe Kayıtlarında Geçerli mi?

Merkez ile Şube Arası Mal Sevkiyatında Fatura Gerekli mi?


Kaynak: GİB Özelge Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. karenaudit veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.


Önceki Yazılar