Yurt dışı hisse senedi alım satımından kazanç elde eden pek çok Türkiye vatandaşı için en çok merak edilen konulardan biri, bu gelirlerin nasıl beyan edilmesi gerektiğidir. Özellikle dijital platformlar aracılığıyla yapılan yatırımlarda vergi yükümlülüklerinin netleştirilmesi oldukça önemlidir.
Gelir Vergisi Kanunu’na göre, yurt dışı borsalarda işlem gören hisse senetlerinin alım satımından elde edilen gelirler “değer artışı kazancı” olarak değerlendirilir. Bu kazançların tamamı, herhangi bir istisna sınırına tabi olmaksızın yıllık gelir vergisi beyannamesiyle beyan edilmek zorundadır.
Bazı yatırımcılar, hisse senedi alım satımı için kullandıkları bilgisayar, cep telefonu veya abonelik hizmetlerine yaptıkları harcamaları gider olarak gösterip kazançtan düşüp düşemeyeceklerini merak etmektedir. Ancak vergi mevzuatına göre, bu tür harcamalar kazançtan indirilemez. Sadece hisse senetlerinin alım satımı sırasında doğrudan oluşan maliyetler, örneğin komisyon giderleri, maliyet bedeline dahil edilebilir.
Değer artışı kazancının hesaplanmasında, hisse senedinin alış fiyatı ile satış fiyatı arasındaki fark esas alınır. Dövizle işlem yapılmışsa kur farkı da dikkate alınır. Ayrıca, elden çıkarma tarihi ile alış tarihi arasında geçen sürede endeksleme yapılabilmesi için TÜİK’in belirlediği fiyat endeksindeki artışın yüzde 10’u aşması gerekir.
Sonuç olarak, yurt dışı hisse senedi gelirlerinden elde ettiğiniz kazançlar beyana tabidir ve bu gelirleri beyan ederken sadece doğrudan alım-satım ile ilgili giderleri dikkate alabilirsiniz. Kullandığınız ekipmanlar veya abonelik hizmetleri gibi genel harcamalar vergi açısından indirim olarak değerlendirilmez.
ÖZELGE İÇERİĞİ İLGİLİ 10 Soru 10 Cevap:
- Yurt dışı hisse senedi kazançları vergiye tabi midir?
Evet, değer artışı kazancı olarak gelir vergisine tabidir. - Bu kazançlar hangi vergi beyannamesi ile bildirilir?
Yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilir. - Beyan için istisna tutarı var mı?
Hayır, yurt dışı hisse kazançları için istisna uygulanmaz. - Bilgisayar veya cep telefonu giderleri beyan sırasında indirilebilir mi?
Hayır, bu tür harcamalar indirim konusu yapılamaz. - Hangi giderler indirime konu olabilir?
Sadece doğrudan alım-satımla ilgili olan komisyon ve benzeri giderler. - Kur farkı nasıl hesaplanır?
Alım ve satım tarihindeki Merkez Bankası döviz alış kuru esas alınarak hesaplanır. - Endeksleme nasıl yapılır?
TÜİK endeksi %10’dan fazla arttıysa, maliyet bedeli bu oranda artırılabilir. - Hangi durumlarda beyanname verilmez?
Yurt dışı hisse kazançları için beyanname verilmesi her durumda zorunludur. - Sadece kazanç mı beyan edilir?
Hayır, kazançtan indirilebilecek maliyetler çıkarıldıktan sonra kalan net kazanç beyan edilir. - Beyan edilmezse ceza olur mu?
Evet, beyan edilmemesi halinde usulsüzlük ve vergi ziyaı cezaları uygulanabilir.
ÖRNEK ÖZELGE
| T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI Aydın Defterdarlığı Gelir Kanunları Grup Müdürlüğü |
| Sayı | : | E-79690095-120[3-2024-120-69]-167155 | 24.12.2024 | |
| Konu | : | Yurt dışı borsalarından elde edilen gelirlerin beyanı. | ||
| İlgi | : | 11.03.2024 tarihli özelge talep formunuz. |
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun incelenmesinden; yurt dışı hisse senedi alım satımından gelir elde ettiğiniz, bu gelirleri elde etmek için çeşitli hisse senedi programları satın aldığınız ve bazı sitelere üye olduğunuz, üye olduğunuz siteleri kullanarak hisse senedi alım satımı yapabilmek için bilgisayar ve gelişmiş cep telefonu aldığınızı belirterek yaptığınız söz konusu harcamaların yurt dışı hisse senedi alım satımından elde edilen kazancın tespitinde indirim konusu yapılıp yapılmayacağı hususunda görüş talep ettiğiniz anlaşılmış olup Başkanlığımız görüşüne aşağıda yer verilmiştir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun;
-“Değer Artışı Kazançları” başlıklı mükerrer 80 inci maddesinde;
“Aşağıda yazılı mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artışı kazançlarıdır.
1. İvazsız olarak iktisap edilenler ile tam mükellef kurumlara ait olan ve iki yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetleri hariç, menkul kıymetlerin veya diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar.
…
Bu maddede geçen “elden çıkarma” deyimi, yukarıda yazılı mal ve hakların satılması, bir ivaz karşılığında devir ve temliki, trampa edilmesi, takası, kamulaştırılması, devletleştirilmesi, ticaret şirketlerine sermaye olarak konulmasını ifade eder.
Taksi, dolmuş, minibüs ve umum servis araçlarına ait ticari plakaların elden çıkarılmasından doğan kazançların tamamı ile bir takvim(9) yılında elde edilen değer artışı kazancının, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlananlar hariç, 6.000 (324 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 1.1.2024 tarihinden itibaren 87.000 TL.)Yeni Türk Lirası gelir vergisinden müstesnadır.
…” ,
-“Safi Değer Artışı” başlıklı mükerrer 81 inci maddesinde;
“Değer artışında safi kazanç, elden çıkarma karşılığında alınan para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil edilebilen her türlü menfaatlerin tutarından, elden çıkarılan mal ve hakların maliyet bedelleri ile elden çıkarma dolayısıyla yapılan ve satıcının uhdesinde kalan giderlerin ve ödenen vergi ve harçların indirilmesi suretiyle bulunur. Hâsılatın ayın ve menfaat olarak sağlanan kısmının tutarı Vergi Usul Kanununun değerleme ile ilgili hükümlerine göre tayin ve tespit olunur.
…
Kur farkından doğan kazançların hesabında, menkul kıymet veya iştirak hisselerinin iktisabına tahsis edilen yabancı sermayenin bu kıymet veya hisselerin iktisap tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuruna göre hesaplanan Yeni Türk Lirası karşılığı ile bu kıymet veya hisselerin elden çıkarılması tarihindeki aynı miktar yabancı sermayenin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuruna göre hesaplanan Yeni Türk Lirası karşılığı arasındaki fark esas alınır.
Mal ve hakların elden çıkarılmasında iktisap bedeli, elden çıkarılan mal ve hakların, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Devlet İstatistik Enstitüsünce belirlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artış oranında artırılarak tespit edilir. Şu kadar ki, bu endekslemenin yapılabilmesi için artış oranının % 10 veya üzerinde olması şarttır.”
– “Gelirin Toplanması ve Beyan” başlıklı 85 inci maddesinde;
“Mükellefler, ikinci maddede yazılı kaynaklardan bir takvim yılı içinde elde ettikleri kazanç ve iratları için bu kanunda aksine hüküm olmadıkça yıllık beyanname verirler. Bu kanuna göre beyanı gereken gelirlerin yıllık beyannamede toplanması zorunludur.
…”
hükümleri yer almaktadır.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar çerçevesinde; yurt dışı borsalarda işlem gören hisse senetlerinin elden çıkarılmasından sağladığınız kazançların 193 sayılı Kanunun mükerrer 80 inci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi kapsamında değer artışı kazancı olarak değerlendirilerek, herhangi bir beyan haddi veya istisna uygulanmaksızın Gelir Vergisi Kanununun değer artışı kazancının vergilendirilmesine ilişkin diğer hükümleri de dikkate alınmak suretiyle yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmektedir.
Ayrıca, elde ettiğiniz kazanca konu hisse alım satımı faaliyetini gerçekleştirebilmek adına satın aldığınız bilgisayar ve cep telefonuna ait harcamalar ile üye olduğunuz sitelere veri temini amacıyla yaptığınız ödemelerin, elden çıkarılan mal ve hakların maliyet bedelleri ile elden çıkarma dolayısıyla yapılan ve satıcının uhdesinde kalan giderler kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmadığından safi kazancın tespitinde indirime konu edilmesi mümkün bulunmamaktadır.
…
Kaynak: GİB Özelge Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. karenaudit veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
