Vergi dönemlerinde sıkça karşılaşılan konulardan biri, bireylerin ya da işletmelerin yaptığı bağış ve yardımların gelir vergisinden indirilip indirilemeyeceği sorusudur. Özellikle kamu yararına faaliyet gösteren vakıf ve derneklere yapılan bağışlar bu noktada önem taşır. Bu yazımızda, TEMA Vakfı’na yapılan fidan bağışlarının gelir vergisi beyannamesinde nasıl değerlendirileceği konusunu ele alıyoruz.

TEMA Vakfı Bağışı Vergiden Düşer mi?

Evet, düşebilir. 15 Aralık 1995 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile vergi muafiyeti tanınan TEMA Vakfı, bağış yapılan vakıflar arasında yer alır. Bu nedenle, Gelir Vergisi Kanunu’nun 89. maddesi uyarınca TEMA Vakfı’na yapılan bağışlar, belli şartlar dâhilinde gelir vergisi matrahından indirilebilir.

Hangi Şartlarla İndirim Yapılabilir?

Gelir Vergisi Kanunu’na göre, vergi muafiyeti tanınan vakıflara yapılan makbuz karşılığı bağışlar, beyan edilen gelirin yüzde 5’ini aşmamak kaydıyla gelir vergisi beyannamesinde indirim konusu yapılabilir. Ancak bazı önemli noktalar vardır:

1. Resmi bağış makbuzu alınmalıdır.
2. Beyan edilen gelir vergisine tabi kazanç üzerinden %5 sınırı geçilmemelidir.
3. Bağış yapılan kurum, Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınmış bir vakıf olmalıdır.

Gayrimenkul Sermaye İradı (GMSİ) Mükellefleri de İndirim Yapabilir mi?

Evet. Gayrimenkul sermaye iradı (kira geliri) nedeniyle gelir vergisi mükellefi olan kişiler, yıllık gelir vergisi beyannamesi verirken, TEMA Vakfı gibi vergi muafiyeti olan vakıflara yapılan bağışları %5 oranını geçmemek şartıyla matrahlarından indirebilir.

Belge Düzenlemesi Nasıl Olmalı?

Bağışın indirilebilmesi için, mutlaka vakıf tarafından düzenlenen resmi makbuz alınmalı ve bu belge muhafaza edilmelidir. Bu belge, Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 257. maddesi kapsamında tevsik edici belge olarak kabul edilir.

Ne Tür Bağışlar Kapsam Dışıdır?

• Vergi muafiyeti tanınmamış vakıf ve derneklere yapılan bağışlar
• Makbuzsuz veya belgesiz yapılan yardımlar
• Ayni (mal veya hizmet olarak) yapılan bağışlar (kanunen nakdi bağış şartı aranır)
• Belgelendirilmeyen kampanya destekleri

Bu tür ödemeler vergi matrahından indirilemez.

Bağışların Beyannameye Yansıtılması

TEMA Vakfı’na yapılan bağışlar, yıllık gelir vergisi beyannamesinde “diğer indirimler” bölümünde gösterilir. Bu tutar, yıllık beyanda yer alan gelir toplamının %5’ine kadar olan kısmıyla sınırlı olarak düşülebilir.

Sonuç

Gelir Vergisi Kanunu çerçevesinde, TEMA Vakfı gibi vergi muafiyetine sahip vakıflara yapılan bağışlar, resmi makbuzla belgelenmişse ve beyan edilen gelirin %5’ini geçmiyorsa, vergi matrahından düşülebilir. Bu uygulama hem toplumsal faydaya katkı sağlar hem de vergi avantajı oluşturur. Ancak bağışın niteliği, belgelendirme şekli ve oran sınırları dikkatle izlenmelidir.

 

---

10 Soru 10 Cevap: TEMA Bağışları ve Vergi İndirimi

1. TEMA Vakfı’na yapılan bağış vergiden düşülür mü?
Evet, vergi muafiyeti olduğu için düşülebilir.

2. Hangi şartlarda düşülebilir?
Makbuz karşılığı yapılmalı ve gelir beyanının %5’ini geçmemelidir.

3. GMSİ mükellefleri bu haktan faydalanabilir mi?
Evet, gelir beyan eden her mükellef bu indirimden yararlanabilir.

4. Bağış ayni olursa indirilebilir mi?
Hayır, sadece nakdi bağışlar indirilebilir.

5. Makbuz almak şart mı?
Evet, resmi bağış makbuzu gereklidir.

6. İndirim sınırı nedir?
Beyan edilen gelirin %5’ine kadar olan kısmı.

7. TEMA bağışını nereye yazmalıyım?
Gelir vergisi beyannamesinde “diğer indirimler” bölümüne.

8. Belge vergi incelemesinde geçerli olur mu?
Evet, vergi usul kanununa göre kabul edilir.

9. Birden fazla bağış yapılırsa nasıl hesaplanır?
Toplamı gelirin %5’ini geçmemelidir.

10. Hatalı veya belgesiz bağış beyanı neye yol açar?
İndirimin reddine ve vergi cezasına neden olabilir.

---

ÖRNEK ÖZELGE

---

 

 

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Gelir Kanunları Gelir ve Kurumlar Vergileri Grup Müdürlüğü

Sayı	:	E-62030549-120[89/2021]-166958		03.02.2023
Konu	:	Tema Vakfına yapılan bağış ve yardımların gelir vergisi mükellefleri tarafından indirim konusu yapılıp yapılmayacağı.

İlgi

:

01/12/2021 tarih ve 6183803 evrak kayıt numaralı özelge talep formu.

İlgide kayıtlı özelge talep formunda, gayrimenkul sermaye iradı (GMSİ) yönünden gelir vergisi mükellefi olduğunuzu, 2021 yılı içerisinde TEMA (Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma) Vakfı’na fidan dikilmesi için nakdi bağışta (fidan bağışı adı altında) bulunduğunuzu belirterek, yapmış olduğunuz harcamaların GMSİ beyannamesinden indirim konusu yapılıp yapılamayacağı hususunda görüş talep ettiğiniz anlaşılmakta olup Başkanlığımız görüşü aşağıda açıklanmaktadır.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının (4) numaralı bendinde, genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere, Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflara ve kamu yararına çalışan derneklere makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların toplamının o yıla ait beyan edilecek gelirin %5’ine kadar olan kısmının (Gelir vergisinde kalkınmada öncelikli yöreler için %10’unu aşmamak üzere) gelir ve kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabileceği hüküm altına alınmıştır.  Söz konusu maddede bağış ve yardım yapılacak dernekler kamuya yararlı dernekler, vakıflar ise Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflarla sınırlandırılmış olup, kamuya yararlı dernekler ve Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflar dışındaki dernek ve vakıflara yapılan bağışların gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirden indiriminin mümkün olmayacağı hükme bağlanmıştır.

Diğer taraftan, 21 Seri No.lu Gelir Vergisi Sirküleri’nde gelir vergisi mükelleflerince yapılan bağış ve yardımların ilgili kurumlardan alınacak belgelerle tevsik edilmesinin yeterli olacağı, bu kurum ve kuruluşlardan alınacak belgelerin 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesindeki yetkiye istinaden indirim için geçerli belge olarak kabul edileceği belirtilmiştir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre,  15.12.1995 tarih ve 95/7677 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile vergi muafiyeti tanınan TEMA Vakfı’na yapılan bağışların makbuz karşılığında yapılması ve Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının (4) numaralı bendi gereğince bağış ve yardımların yıllık toplamının, beyan edilecek gelirin % 5’ini aşmaması şartıyla, gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.

…