Türkiye’de teknoloji üretimi ve yenilikçi yatırımları desteklemek amacıyla çıkarılan 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ve 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun, girişimcilere önemli teşvikler sunmaktadır. Bu teşvikler arasında en dikkat çekici olanlardan biri de sigorta primi işveren hissesi desteğidir. Ancak bu desteğin muhasebeleştirilmesi ve kurumlar vergisi istisnası ile ilişkisi zaman zaman uygulamada tereddütlere yol açmaktadır.

Hukuki Çerçeve

  • 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre kurumlar vergisi, bir hesap döneminde elde edilen safi kazanç üzerinden hesaplanır.
  • 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nun geçici 2. maddesi, teknoparklarda yazılım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde edilen kazançların belirli süreyle kurumlar vergisinden istisna tutulacağını hükme bağlamaktadır.
  • 5746 sayılı Kanun ise, teknopark ve Ar-Ge merkezlerinde çalışan personelin ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısının beş yıl boyunca Maliye Bakanlığı bütçesinden karşılanacağını düzenlemektedir.

Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteğinin Uygulaması

Ar-Ge ve yazılım personelinin ücretleri gelir vergisinden istisna tutulmaktadır. Bu çalışanlar için hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısı da devlet tarafından karşılanır. Burada dikkat edilmesi gereken husus şudur:

  • İşveren hissesi desteği, doğrudan Maliye Bakanlığı bütçesinden karşılandığı için, işletmenin gelir ve gider hesapları ile ilişkilendirilmez.
  • Yani, bu destek tutarları işletme kazancının tespitinde dikkate alınmaz.
  • 750 Hesapta takip edilen AR-Ge harcamaları kapsamındaki sigorta prim teşvik tutarı 750 hesaba alacak kaydedilmek suretiyle netleştirilebilir.
  • Böylece şirketin muhasebe kayıtları yalnızca gerçek giderleri ve gelirleri yansıtacak şekilde tutulur.

Vergisel Değerlendirme

  • Teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet gösteren firmaların kurumlar vergisi istisnası, yalnızca yazılım ve Ar-Ge kazançlarına yöneliktir.
  • Sigorta primi işveren hissesi desteği ise bir teşvik unsuru olduğundan, gelir yazılarak kazanç hesaplamasında dikkate alınmaz.
  • Dolayısıyla, destek tutarı şirketin kurumlar vergisi istisnası kazançları ile ilişkilendirilmeksizin ayrı izlenmelidir.

Sonuç

Sigorta primi işveren hissesi desteği, işletmenin gelir veya gider hesaplarıyla ilişkilendirilmeden takip edilmesi gereken bir teşvik unsurudur. Teknoloji geliştirme bölgelerinde kurumlar vergisi istisnası ile doğrudan bağlantılı değildir ancak firmaların işgücü maliyetlerini azaltarak Ar-Ge faaliyetlerini destekler.

Soru-Cevap Bölümü

1. Sigorta primi işveren hissesi desteği nedir?
Ar-Ge personeli için hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısının devlet tarafından karşılanmasıdır.

2. Bu destek hangi kanun kapsamında sağlanmaktadır?
5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında uygulanır.

3. Destekten kimler yararlanabilir?
Teknoloji geliştirme bölgelerinde, teknoparklarda ve Ar-Ge merkezlerinde çalışan Ar-Ge personeli için geçerlidir.

4. Sigorta primi işveren hissesi desteği kurumlar vergisi istisnası ile ilişkilendirilir mi?
Hayır, gelir ve gider hesaplarıyla ilişkilendirilmeden takip edilir, kurumlar vergisi istisnasıyla bağlantılı değildir.

5. Ar-Ge personeli ücretleri gelir vergisinden muaf mıdır?
Evet, 4691 ve 5746 sayılı kanunlar kapsamında Ar-Ge personeli ücretleri belirli şartlarla gelir vergisinden muaf tutulur.

6. Desteğin muhasebeleştirilmesi nasıl yapılır?
İşletme kazancının tespitinde dikkate alınmaz, ayrı izlenir. 750 Hesaba alacak kaydedilerek netleştirme yapılabilir.

7. Bu destek işveren maliyetlerini nasıl etkiler?
İşverenin SGK prim yükünü azaltarak maliyet avantajı sağlar.

8. Teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyet göstermeyen firmalar da bu destekten yararlanabilir mi?
Evet, 5746 sayılı Kanun kapsamında Ar-Ge merkezi olan firmalar da yararlanabilir.

9. Sigorta primi işveren hissesi desteği Türkiye’de hangi amaçla uygulanmaktadır?
Ar-Ge yatırımlarını teşvik etmek, nitelikli istihdamı artırmak ve işveren üzerindeki maliyetleri azaltmak için uygulanmaktadır.

Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği – Özet Tablo

Konu Açıklama
Hukuki Dayanak 5746 sayılı Ar-Ge Kanunu, 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu
Kapsam Teknoloji geliştirme bölgelerinde, teknoparklarda ve Ar-Ge merkezlerinde çalışan Ar-Ge personeli
Destek Oranı Sigorta primi işveren hissesinin %50’si devlet tarafından karşılanır
Kaynak Maliye Bakanlığı bütçesinden ödenir
Vergisel Durum Kurumlar vergisi istisnası ile ilişkilendirilmez, gelir-gider hesaplarına yansıtılmaz
Amaç Ar-Ge faaliyetlerinin desteklenmesi, işveren maliyetlerinin azaltılması
Gelir Vergisi İstisnası Ar-Ge personeli ücretleri gelir vergisinden muaf tutulur
Muhasebeleştirme İşletme kazanç hesaplarına dahil edilmeden takip edilir
Etkisi İşveren maliyetlerini azaltır, nitelikli istihdamı teşvik eder

 

Bu içerik sadece yayımlandığı tarihteki düzenlemeleri belirtmekte ve sonradan bu içerikte değişiklik veya güncelleme yapılmamaktadır. Bu içeriğe yayımından sonraki bir tarihte ulaşmanız halinde bu yazıdaki içerikte kısmen veya tamamen değişiklik yapılmış olabileceğini dikkate alınız ve güncel bilgilere ilgili mevzuattan ulaşmanız gerektiğini mutlaka göz önünde bulundurunuz! İçerik nedeniyle sorumluluk kabul edilmez.

ÖRNEK ÖZELGE

T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
KOCAELİ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef hizmetleri Grup Müdürlüğü)
Sayı : B.07.1.GİB.4.41.15.01-KVK-2010/22-122 26/08/2011
Konu : Sigorta primi işveren hissesi desteği.

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, 4691 sayılı Kanun kapsamında kurumlar vergisi istisnasından yararlanmak suretiyle GOSB Teknopark Bölgesinde faaliyet gösterdiğiniz ve Sosyal Güvenlik Kurumunun sağlamış olduğu 5746 sayılı Kanun çerçevesindeki sigorta primi işveren hissesi desteğinden yararlandığınız belirtilmiş olup bu destek tutarının ne şekilde değerlendirileceği konusunda Başkanlığımız görüşü sorulmuştur.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde, kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safî kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir.

4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun geçici 2 inci maddesinde; “Yönetici şirketlerin bu Kanun uygulaması kapsamında elde ettikleri kazançlar ile bölgede faaliyet gösteren gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, münhasıran bu bölgedeki yazılım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları 31/12/2013 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır.” hükmü yer almakta olup  konu ile ilgili ayrıntılı açıklamalara 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin “10.2.9.2.5. Teknoloji geliştirme bölgelerinde ve serbest bölgelerdeyapılan Ar-Ge harcamaları” başlıklı bölümünde yer verilmiştir.

5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun 3 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında; 26/6/2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun geçici 2 nci maddesi uyarınca ücreti gelir vergisinden istisna olan personelin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren hissesinin yarısının, her bir çalışan için beş yıl süreyle Maliye Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanacağı hükme bağlanmıştır.

Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesine ilişkin Uygulama ve Denetim Yönetmeliğinin 11 inci maddesinde, “Sigorta primi desteği uygulaması” ile ilgili olarak açıklamalar yapılmıştır.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununun geçici 2 nci maddesi uyarınca ücreti gelir vergisinden istisna olan personelin; bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretleri üzerinden hesaplanan ve Maliye Bakanlığı bütçesinden karşılanan sigorta primi işveren hissesinin yarısının, gelir ve gider hesapları ile ilişkilendirilmeden takip edilmesi gerekmektedir.

…

 

Kaynak: GİB Özelge Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. Karenaudit veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.

Önceki Yazılar