Otomatik Araç Yıkama Makinesi Amortisman Oranı Nedir?

1. Giriş

Akaryakıt istasyonları ve oto yıkama işletmeleri, müşteri hizmetlerinin bir parçası olarak otomatik araç yıkama makineleri kullanmaktadır. Bu makinelerin muhasebe kayıtlarında nasıl değerlendirileceği ve amortisman oranının ne olacağı konusu, işletmeler açısından önemli bir vergisel husustur.

213 sayılı Vergi Usul Kanunu (VUK) ve 333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği hükümleri, bu konuda açık düzenlemeler içermektedir.

2. Amortismanın Hukuki Dayanağı

Vergi Usul Kanunu Madde 313

Bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz kalan iktisadi kıymetler amortismana tabidir.
Aynı maddede belirtilen tutarın altında kalan (2025 yılı için 9.900 TL) küçük demirbaşlar ise doğrudan gider yazılabilir.

Vergi Usul Kanunu Madde 315

Mükellefler, amortismana tabi kıymetlerini Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın belirlediği oranlar üzerinden itfa ederler.
Bu oranlar, iktisadi kıymetin faydalı ömrüne göre belirlenir.

3. Tebliğlere Göre Faydalı Ömür ve Amortisman Oranı

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan 333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği eki amortisman listesinde, otomatik araç yıkama makineleri doğrudan yer almamakla birlikte, faaliyet konusu itibariyle “52.4 Otomotiv ve benzeri motorlu araçlara ilişkin hizmetler” sınıfında değerlendirilmektedir.

Bu sınıfa göre:

Faydalı ömür: 12 yıl
Amortisman oranı: %8,33

Dolayısıyla, akaryakıt istasyonlarında kullanılan otomatik araç yıkama makineleri, bu oranlar üzerinden doğrusal amortisman yöntemiyle itfa edilmelidir.

4. Uygulama Örneği

Bir akaryakıt istasyonu, 2025 yılında 1.200.000 TL bedelle bir otomatik araç yıkama makinesi satın almış olsun.
Bu durumda yıllık amortisman tutarı şu şekilde hesaplanır:

1.200.000 TL x %8,33 = 99.960 TL

Bu tutar, her yıl gider yazılarak 12 yıl boyunca amortismana tabi tutulacaktır.

5. Vergisel Açıdan Değerlendirme

Amortisman uygulaması sayesinde işletme, makinenin kullanım süresi boyunca maliyetini kademeli olarak giderleştirir.
Bu durum, hem vergi matrahının doğru hesaplanmasını sağlar hem de muhasebe kayıtlarının gerçeğe uygunluğunu artırır.

Ayrıca, amortisman uygulaması vergi planlaması açısından da önemlidir; yüksek tutarlı makine yatırımlarının bir defada gider yazılması yerine, ekonomik ömürlerine yayılması vergi yükünü dengeler.

6. Sonuç

Otomatik araç yıkama makineleri, 12 yıllık faydalı ömre sahip olup, %8,33 amortisman oranı üzerinden itfa edilir.

Bu uygulama, 333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’ne dayanmakta ve tüm akaryakıt istasyonları ile araç yıkama işletmeleri için geçerlidir.

Vergi mevzuatına uygun amortisman uygulaması, işletmenin hem yasal yükümlülüklerini yerine getirmesini hem de mali tablolarında doğru maliyet yönetimini sağlar.

Soru – Cevap Tablosu

Soru	Cevap
Otomatik araç yıkama makinesi amortismana tabi midir?	Evet, Vergi Usul Kanunu’nun 313. maddesi gereği amortismana tabidir.
Bu makinelerin faydalı ömrü kaç yıldır?	12 yıldır.
Amortisman oranı nedir?	%8,33’tür.
Hangi tebliğe dayanılarak belirlenmiştir?	333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği eki listeye göre.
Amortisman yöntemi nasıl uygulanır?	Doğrusal (eşit tutarlı) amortisman yöntemiyle uygulanır.
Bu makineler hangi sınıflamada değerlendirilir?	“52.4 Otomotiv ve benzeri motorlu araçlara ilişkin hizmetler” sınıfında değerlendirilir.
Küçük tutarlı ekipmanlar nasıl değerlendirilir?	2025 yılı için 9.900 TL altındaki ekipmanlar doğrudan gider yazılabilir.
Amortisman oranı yıllık mı uygulanır?	Evet, %8,33 oranı her yıl uygulanır.
Vergisel açıdan amortisman neden önemlidir?	Doğru amortisman, vergi matrahını ve mali tabloları doğru yansıtır.
Akaryakıt istasyonları dışında kimler uygulayabilir?	Araç yıkama hizmeti veren tüm işletmeler aynı esasları uygular.

ÖRNEK ÖZELGE

T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı

Gelir Kanunları Usul Grup Müdürlüğü


Sayı	:	11395140-105[VUK-1-22003]-E.598246	23.07.2019
Konu	:	Otomatik araç yıkama makinesi amortisman oranı hk.

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, şirketinizin akaryakıt istasyonu faaliyeti ile iştigal ettiği, istasyona gelen araçlar için dış yıkama hizmeti vermek amacıyla otomatik araç yıkama makinesi satın alındığı belirtilerek, otomatik araç yıkama makinasının amortisman oranı hususunda Başkanlığımızdan görüş talep edilmektedir.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun;

– 313 üncü maddesinde, işletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle 269 uncu madde gereğince gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edevat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin birinci kısımdaki esaslara göre tespit edilen değerinin bu Kanun hükümlerine göre yok edilmesinin amortisman mevzuunu teşkil edeceği, değeri (2019 yılı için) 1.200 -TL’yi aşmayan peştemallıklar ile işletmede kullanılan ve değeri (2019 yılı için) 1.200 -TL’yi aşmayan alet, edevat, mefruşat ve demirbaşların amortismana tabi tutulmayarak doğrudan doğruya gider yazılabileceği, iktisadi ve teknik bakımdan bütünlük arz edenlerde bu haddin topluca dikkate alınacağı,

– 315 inci maddesinde, mükelleflerin amortismana tabi iktisadi kıymetlerini Hazine ve Maliye Bakanlığının tespit ve ilan edeceği oranlar üzerinden itfa edecekleri, ilan edilecek oranların tespitinde iktisadi kıymetlerin faydalı ömürlerinin dikkate alınacağı

hükme bağlanmıştır.

Bunun yanı sıra, mezkur Kanunun 315 inci maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden amortismana tabi iktisadi kıymetler için uygulanacak “Faydalı Ömür ve Amortisman Oranları” belirlenerek; 339, 365, 389, 399, 406, 418, 439, 458 ve 506 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile değişik 333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği eki liste (Amortisman Listesi) ile açıklanmıştır.

Bahse konu Genel Tebliğin (2) numaralı bölümünde, Tebliğe ekli listenin 1-6 bölümleri arasında genel sınıflamaların yapılarak amortismana tabi iktisadi kıymetlerin faydalı ömürleri ve amortisman oranlarının tespit edildiği, listenin diğer bölümlerinde ise sektörler itibarı ile kullanılan amortismana tabi iktisadi kıymetlerin faydalı ömürleri ve amortisman oranlarının belirlendiği, mükelleflerin uygun amortisman oranlarını tespit ederken öncelikle, sektörel bazda tespit edilen amortisman oranlarını dikkate alacakları, bu ayrımlarda bulunmayan amortismana tabi iktisadi kıymetler için uygulanacak oranları, genel sınıflamada yer verilen oranlara göre tespit edecekleri açıklanmıştır.

Ayrıca, mezkûr listede, “52.4. Otomotiv ve benzeri motorlu araçlara ilişkin olarak verilen hizmetler (Motorlu araçlardan otomotiv, kamyon, kamyonet ve benzeri araçların satışı, bunların servis hizmetleri ve yedek parça hizmetlerinin verilmesinde kullanılan iktisadi kıymetler)” sırası kapsamındaki iktisadi kıymetler için faydalı ömür 12 yıl, amortisman oranı ise %8,33 olarak belirlenmiştir.

Buna göre, başvurunuzda belirtilen otomatik araç yıkama makinesinin listenin (52.4) sırası kapsamında, faydalı ömrünün 12 yıl ve amortisman oranının ise %8,33 olarak dikkate alınmak suretiyle amortismana tabi tutulması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.

Kaynak: GİB Özelge Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. karenaudit veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.