Fatura Düzenleme, E-Fatura ve Defter-Beyan Sistemi Uygulamaları
Giriş
Günümüzde internet üzerinden video içerik üreten birey ve kurumlar, kazançlarını farklı platformlar aracılığıyla elde etmektedir. Ancak bu gelirlerin vergisel açıdan doğru şekilde kaydedilmesi, hem Gelir Vergisi Kanunu hem de Katma Değer Vergisi Kanunu kapsamında önem arz etmektedir. Burdur Defterdarlığı tarafından verilen özelgede, video yayın gelirleri için fatura düzenleme, e-fatura ve Defter-Beyan Sistemi uygulamaları detaylı biçimde açıklanmıştır. Bu yazıda söz konusu düzenlemeler profesyonel bir bakış açısıyla özetlenmektedir.
1. Vergi Usul Kanunu Açısından Fatura Düzenleme
Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) ilgili maddelerine göre:
- Fatura düzenleme zorunluluğu: İnternet üzerinden yayınlanan videolar nedeniyle elde edilen gelirler için yurt dışı mukimi firmalara fatura kesilmesi zorunludur.
- Fatura düzenleme süresi: Mal veya hizmetin ifasından itibaren en geç 7 gün içinde fatura düzenlenmelidir.
- Fatura tutarı sınırı: Belirli tutarın üzerindeki işlemlerde mutlaka fatura düzenlenmesi gerekir (2025 yılı için 9.900 TL).
Dolayısıyla, YouTube, Twitch veya benzeri platformlardan elde edilen gelirler için platformu işleten firmaya fatura düzenlenmesi gerekir.
2. Defter-Beyan Sistemi ve Uygulama Esasları
486 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği ile serbest meslek erbapları ve işletme hesabı esasına tabi mükellefler için Defter-Beyan Sistemi zorunlu hale getirilmiştir.
- Gelir ve gider kayıtları elektronik ortamda tutulur.
- Vergi kimlik numarası bulunmayan yabancı firmalara düzenlenen belgeler için “2222222222” numarası girilerek kayıt yapılabilir.
- Beyannameler, dilekçeler ve belgeler sistem üzerinden elektronik olarak iletilir.
Bu sistem, dijital içerik üreticilerinin vergisel yükümlülüklerini yerine getirmesini kolaylaştırmaktadır.
3. Katma Değer Vergisi (KDV) Açısından Değerlendirme
KDV Kanunu hükümlerine göre Türkiye’de sunulan her türlü hizmet KDV’ye tabidir. Ancak bazı durumlarda hizmet ihracı istisnası uygulanabilmektedir.
- Hizmet ihracı sayılabilmesi için: Hizmetin yurt dışındaki bir müşteri için yapılması ve hizmetten yalnızca yurt dışında faydalanılması gerekir.
- Video içerikleri: Videolar hem Türkiye’de hem de yurt dışında izlenebildiğinden, bu hizmetlerin münhasıran yurt dışındaki müşterilere sunulduğu kabul edilmez.
- Bu nedenle, söz konusu gelirler için genel hükümler çerçevesinde KDV hesaplanması zorunludur.
Sonuç
İnternet üzerinden elde edilen video yayın gelirleri, vergisel açıdan serbest meslek kazancı olarak değerlendirilir. Bu kapsamda:
- Gelirler için yurt dışı firmalara fatura düzenlenmesi gerekir.
- Defter-Beyan Sistemi üzerinden kayıt yapılmalıdır.
- Videolar hem Türkiye’de hem de yurt dışında izlendiğinden, KDV istisnası uygulanamaz.
Bu düzenlemeler, içerik üreticilerinin dijital dünyada elde ettikleri gelirlerin yasal çerçevede doğru beyan edilmesi için önem taşımaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
| Soru | Cevap |
|---|---|
| YouTube gelirleri için fatura düzenlemek gerekir mi? | Evet, yurtdışı mukimi firmalara fatura kesilmesi zorunludur. |
| Fatura hangi süre içinde düzenlenmelidir? | Hizmetten itibaren en geç 7 gün içinde düzenlenmelidir. |
| Defter-Beyan Sistemi nedir? | Gelir-gider kayıtlarının elektronik ortamda tutulduğu resmi sistemdir. |
| Yabancı firmalara fatura keserken vergi numarası nasıl girilir? | TCKN/VKN alanına “2222222222” yazılarak kayıt yapılabilir. |
| Video gelirleri KDV’den istisna mıdır? | Hayır, Türkiye’de de izlenebildiği için KDV istisnası uygulanmaz. |
| Hizmet ihracı istisnası hangi durumda uygulanır? | Hizmetten yalnızca yurtdışında faydalanılması halinde uygulanır. |
| E-fatura kullanmak zorunlu mudur? | Vergi mükellefi olan içerik üreticileri için e-fatura ve e-belge düzenlemek zorunludur. |
| Gelirler nasıl beyan edilir? | Defter-Beyan Sistemi üzerinden kaydedilip, beyannameler elektronik ortamda verilir. |
| Youtuber veya influencer’lar için özel vergi muafiyeti var mı? | Hayır, genel hükümler çerçevesinde gelir vergisi ve KDV’ye tabidirler. |
ÖRNEK ÖZELGE
T.C.
BURDUR VALİLİĞİ
Defterdarlık Gelir Müdürlüğü
| Sayı | : | 43456486-130-13882 | 18.12.2020 | |
| Konu | : | internet üzerinden izlenen videoların yurtiçi, yurtdışı izleyenler fatura düzenleme, e-fatura ve defter beyan sistemi | ||
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzdan; … isimli internet sitesinde video kanalınız bulunması nedeniyle vergi mükellefiyeti açtırdığınız, video yayınının izlenmesi nedeniyle elde ettiğiniz gelirinizin … tarafından hesabınıza yatırıldığı, videolarınızın hangi ülkede ne kadar izlendiğine ilişkin bilgileri internet üzerinde takip edebildiğinizden bahisle faturanın nasıl düzenlenmesi gerektiği, ayrıca defter beyan sistemi üzerinden … firmasına fatura düzenlenirken vergi numarası girilemediğinden nasıl bir yol izlenmesi gerektiği hususunda görüş talebinde bulunduğunuz anlaşılmıştır.
I- VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN
213 sayılı Vergi Usul Kanununun;
– 227 nci maddesi, “Bu kanunda aksine hüküm olmadıkça, bu kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir.
…
Bu Kanuna göre kullanılan veya bu Kanunun Maliye ve Gümrük Bakanlığına verdiği yetkiye dayanılarak, kullanma mecburiyeti getirilen belgelerin, öngörülen zorunlu bilgileri taşımaması halinde bu belgeler vergi kanunları bakımından hiç düzenlenmemiş sayılır.
…”,
– 229 uncu maddesi, “Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.”,
– 231 inci maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı bendi, “5. Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır.”,
– 232 nci maddesi, “Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler:
1.Birinci ve ikinci sınıf tüccarlara;
2.Serbest meslek erbabına;
3.Kazançları basit usulde tespit olunan tüccarlara;
4.Defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere;
5.Vergiden muaf esnafa.
Sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve bunlara da fatura istemek ve almak mecburiyetindedirler.
Yukarıdakiler dışında kalanların, birinci ve ikinci sınıf tüccarlar ile kazancı basit usulde tesbit edilenlerden ve defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerden satın aldıkları emtia veya onlara yaptırdıkları iş bedelinin 50.000.000 lirayı (2020 yılı için 1.400, -TL) geçmesi veya bedeli 50.000.000 liradan (2020 yılı için 1.400, -TL) az olsa dahi istemeleri halinde emtiayı satanın veya işi yapanın fatura vermesi mecburidir.”
hükümlerini amirdir.
Buna göre, …isimli internet sitesinde yayımlanan videolarınızın yurt içi ve yurt dışında izlenmesi nedeniyle yurt dışı mukimi …tarafından hesabınıza aktarılan yayın bedelleri karşılığında, genel hükümler çerçevesinde, fatura düzenlemeniz gerekmektedir.
Öte yandan, 17/12/2017 tarih ve 30273 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 486 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile serbest meslek erbabı, işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ile basit usule tabi olan mükelleflerin kayıtlarının elektronik ortamda tutulması, bu mükelleflerden defter tutmak zorunda olanların defterlerinin bu kayıtlardan hareketle elektronik ortamda oluşturulması ve saklanması, vergi beyannamesi, bildirim ve dilekçelerin elektronik ortamda verilebilmesi ile elektronik ortamda belge düzenlenebilmesi amacıyla geliştirilen Defter-Beyan Sistemine ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir.
Defter-Beyan Sisteminin internet adresi olan https://defterbeyan.gov.tr’de sisteme yönelik “Yardım” bölümü altında soru-cevap, kılavuz ve videolar yer almaktadır. Buna göre, internet sitesinde bulunan kanalınız nedeniyle hesabınıza yatırılan gelirinizle ilgili olarak Defter-Beyan Sisteminde yapılan gelir/gider kayıtları için vergi kimlik numarası girişi zorunlu olmakla birlikte yurtdışı hizmet satımına ilişkin gelir belge girişinin, TCKN/VKN alanına VKN biçiminde 10 adet 2 rakamının girilmesi suretiyle yapılması mümkündür.
II- KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun;
– 1/1 inci maddesinde, Türkiye’de ticarî, sınaî, ziraî faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV’ye tabi olduğu,
– 4 üncü maddesinde, hizmetin, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemler olduğu, bu işlemlerin; bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek gibi, şekillerde gerçekleşebileceği,
– 6/b maddesinde, işlemlerin Türkiye’de yapılmasının, hizmetin Türkiye’de yapılmasını veya hizmetten Türkiye’de faydalanılmasını ifade ettiği,
– 11/1-a maddesinde, ihracat teslimlerinin ve bu teslimlere ilişkin hizmetlerin, yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetlerin KDV’den istisna olduğu,
– 12/2 nci maddesinde ise, bir hizmetin hizmet ihracı kapsamında değerlendirilebilmesi için hizmetin yurt dışındaki bir müşteri için yapılmış olması ve hizmetten yurt dışında faydalanılması gerektiği
hüküm altına alınmıştır.
KDV Genel Uygulama Tebliğinin (II.A/2.1.) bölümünde, “3065 sayılı Kanunun (11/1-a) maddesi kapsamında bir hizmetin KDV’den istisna olabilmesi için, aynı Kanunun (12/2) nci maddesine göre;
– Hizmetin yurtdışındaki bir müşteri için yapılması,
– Hizmetten yurtdışında faydalanılması,
gerekir.
Hizmetin yurt dışındaki bir müşteri için yapıldığı, yurt dışındaki müşteri adına düzenlenen fatura ve benzeri belge ile tevsik edilir.
Hizmetten yurt dışında faydalanılmasından kasıt, Türkiye’de yurt dışındaki müşteri için yapılan hizmetin, müşterinin yurt dışındaki iş, işlem ve faaliyetleri ile ilgili olması; Türkiye’deki faaliyetleri ile ilgisi bulunmamasıdır.
…” açıklamalarına yer verilmiştir.
Buna göre, “…”da yayımlanan video içeriklerinizin yurt dışının yanı sıra yurt içinde de izlenmesinin mümkün olması durumunda, münhasıran yurt dışındaki müşteriler için yapılmayan söz konusu hizmete ilişkin elde ettiğiniz gelirlerin, hizmet ihracı kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamakta olup, bu hizmetler için genel hükümlere göre KDV hesaplanması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.
Kaynak: GİB Özelge Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. karenaudit veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
