Dış Cephe Boya Harcamalarının Vergisel Niteliği
Giriş
İşletmelerin sahip oldukları gayrimenkuller üzerinde yaptıkları harcamaların muhasebeleştirilmesi ve vergisel açıdan değerlendirilmesi, Vergi Usul Kanunu (VUK) çerçevesinde farklılık gösterebilmektedir. Bu noktada özellikle dış cephe boyama harcamaları sıkça gündeme gelmektedir. Boya işleminin değer artırıcı mı yoksa bakım-onarım kapsamında mı değerlendirileceği, mükellefler açısından önem taşır.
Maliyet Bedeli ve Değer Artırıcı Giderler
VUK’un 262. maddesi maliyet bedelini; bir iktisadi kıymetin edinilmesi veya değerinin artırılması için yapılan ödemeler ve bunlara bağlı tüm giderler olarak tanımlar.
Kanunun 272. maddesi ise, gayrimenkulün ekonomik değerini kalıcı şekilde artırmaya yönelik harcamaların maliyet bedeline eklenmesi gerektiğini açıkça ortaya koymaktadır.
Buna göre;
- Gayrimenkule yeni bir özellik kazandıran veya mevcut özelliklerini geliştiren harcamalar değer artırıcı gider kabul edilmekte ve amortismana tabi tutulmaktadır.
- İktisadi kıymetin ömrünü uzatan giderler de aktifleştirilerek ilgili amortisman süresinde itfa edilir.
Normal Bakım ve Onarım Harcamaları
VUK kapsamında gayrimenkuller için yapılan normal bakım, tamir ve temizlik giderleri değer artırıcı sayılmaz. Bu tür harcamalar doğrudan gider yazılır ve maliyet bedeline eklenmez.
Örneğin, binanın dış cephesine yalnızca boya yapılması, binanın ömrünü uzatmayan ve yeni bir özellik kazandırmayan bir işlemdir. Dolayısıyla bu harcama bakım-onarım gideri niteliğinde kabul edilir ve doğrudan gider olarak kayıtlara alınır.
Vergisel Değerlendirme
Gaziantep Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından verilen özelgeye göre:
- Binanın dış cephesinin yalnızca boyanması, değer artırıcı bir işlem olarak kabul edilmez.
- Bu harcamalar, doğrudan ilgili dönemde gider olarak muhasebeleştirilir.
- Dolayısıyla, bu tür masraflar amortisman yoluyla aktifleştirilmeden tek seferde gider yazılmalıdır.
Özet
İşletmelerin sahip oldukları binalarda yalnızca dış cephe boyama işlemi yapılması, amortisman konusu olmayıp doğrudan gider olarak kaydedilir. Ancak boyama ile birlikte binaya yeni bir özellik kazandırılması veya ekonomik ömrünü uzatacak bir yenileme yapılması halinde, söz konusu harcama aktifleştirilerek amortismana tabi tutulmalıdır.
Sık Sorulan Sorular (SSS)
| Soru | Cevap |
|---|---|
| Dış cephe boyama harcaması amortismana tabi midir? | Hayır, yalnızca bakım-onarım kapsamında değerlendirilir ve doğrudan gider yazılır. |
| Bina boyama masrafları maliyet bedeline eklenir mi? | Hayır, yeni özellik kazandırmıyorsa veya ömrünü uzatmıyorsa eklenmez. |
| Vergi Usul Kanunu’na göre normal bakım giderleri nasıl muhasebeleştirilir? | Doğrudan gider yazılır, amortismana tabi tutulmaz. |
| Binaya yeni özellik kazandıran boya işlemi nasıl değerlendirilir? | Değer artırıcı gider kabul edilir ve aktifleştirilerek amortismana tabi tutulur. |
| Amortisman hangi durumlarda uygulanır? | İktisadi kıymetin ömrünü uzatan veya değerini artıran harcamalarda uygulanır. |
| Dış cephe boyası gider mi maliyet mi? | Normal bakım kabul edilir, gider yazılır. |
| Gayrimenkul değer artırıcı harcamalar neler olabilir? | Yeni tesisat, ek yapı, motor değişimi gibi ömrü uzatan veya değer katan harcamalar. |
| Özelgelerde dış cephe boyası nasıl yorumlanmaktadır? | Vergi idaresi tarafından doğrudan gider yazılması gerektiği belirtilmektedir. |
| Bina bakım masrafları KDV açısından nasıl işlenir? | Genel gider olarak işlenir, KDV indirilebilir. |
| İşletmeler bu giderleri hangi hesapta takip etmelidir? | Genel yönetim giderleri veya bakım-onarım giderleri hesaplarında muhasebeleştirilir. |
ÖRNEK ÖZELGE
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Gaziantep Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları Usul ve Tahsilat Grup Müdürlüğü
| Sayı | : | 72788441-105-E.23652 | 24.03.2020 | |
| Konu | : | Dış Cephe Boya Harcaması Hk. | ||
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; aktifinizde kayıtlı bulunan binanın dış cephe boyaması (sadece boyama) için yapılan harcamanın, amortismana tabi tutularak mı giderleştirileceği, yoksa direkt gider olarak mı kayıtlara alınacağı hususunda Başkanlığımız görüşünün bildirilmesi istenilmektedir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 262 nci maddesine göre maliyet bedeli, iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veyahut değerinin artırılması münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara müteferri bilumum giderlerin toplamını ifade etmektedir.
Mezkur Kanunun;
– 269 uncu maddesinde, “İktisadi işletmelere dahil bilumum gayrimenkuller maliyet bedelleri ile değerlenir.
Bu Kanuna göre, aşağıdaki yazılı kıymetler gayrimenkuller gibi değerlenir:
1. Gayrimenkullerin mütemmim cüzüleri ve teferruatı;
2. Tesisat ve makinalar;
3. Gemiler ve diğer taşıtlar;
4. Gayrimaddi haklar.“,
– 272 nci maddesinde, “Normal bakım, tamir ve temizleme giderleri dışında, gayrimenkulü veya elektrik üretim ve dağıtım varlıklarını genişletmek veya iktisadi kıymetini devamlı olarak artırmak maksadıyla yapılan giderler, gayrimenkulün veya elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının maliyet bedeline eklenir.
(Bir geminin iktisap tarihindeki süratini fazlalaştırmak, yolcu ve eşya yükleme ve barındırma tertibatını genişletmek veya değiştirmek suretiyle iktisadi kıymetini devamlı olarak artıran giderlerle bir motorlu kara nakil vasıtasının kasa veya motorunun yenisi ile değiştirilmesi veya alımında mevcut olmayan yeni bir tertibatın eklenmesi için yapılan giderler maliyet bedeline eklenmesi gereken giderlerdendir.)
…
Gayrimenkuller veya elektrik üretim ve dağıtım varlıkları için yapılan giderler hem tamir, hem de kıymet artırma giderlerinden terekküp ettiği takdirde, mükellef bu giderlerden maliyet bedeline eklenecek kısmı ayrı göstermek mecburiyetindedir.“
hükümleri yer almaktadır.
Bu itibarla, gayrimenkuller ve gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin aktife alınmalarından sonra yapılan giderler niteliğine göre maliyet bedeline dahil edilir veya genel gider olarak kaydedilirler.
Bu kapsamda;
– İktisadi kıymetin ilk iktisabı sırasında bulunmayan özelliklerin kazandırılması veya ilk iktisap sırasında bulunan özelliklerinin geliştirilmesi için yapılan giderler değer arttırıcı giderler sayılır ve amortisman süreleri iktisadi kıymetin kalan ömrüne göre belirlenir.
– İktisadi kıymetin ilk iktisabı sırasındaki beklenen ömrünü uzatmak amacıyla yapılan giderler, aktifleştirildikleri yıldan başlayarak iktisadi kıymet için belirlenen oran ve süreye göre amortismana tabi tutulur.
– İktisadi kıymet için yapılan normal bakım, onarım ve temizlik gibi giderler ise maliyet olarak kabul edilmeyip doğrudan gider olarak yazılır.
Bunun yanı sıra, gayrimenkuller ve gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin amortisman sürelerini tamamlayarak itfa edilmesinden sonra, ekonomik ömrünü ve değerini arttırıcı nitelikteki bütün giderler aktifleştirilir ve iktisadi kıymetlerin iktisadi kıymete ait amortisman oran ve süresinde aktife alındığı tarihten itibaren itfa edilir.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre, aktifinizde kayıtlı binanın dış cephesinin boyanması ile ilgili yapılan harcamaların normal bakım, tamir gideri olarak kabul edilmesi ve binanın maliyet bedeline eklenmeden ilgili dönemde doğrudan gider yazılması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.
Kaynak: GİB Özelge Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. karenaudit veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
