Vergi sistemine göre basit usulden gerçek usule geçen mükellefler için bazı önemli haklar ve sorumluluklar doğar. Bu konulardan biri de KDV indirimiyle ilgilidir. Özellikle taşıma, nakliye gibi alanlarda faaliyet gösteren küçük esnafın sıkça karşılaştığı bu konuya, bir örnekle açıklık getirelim.
Basit Usuldeyken Alınan Araç İçin KDV İndirimi Yapılabilir mi?
Örneğin; siz şehir içi yolcu taşımacılığı yapıyorsunuz ve 2017 yılında bir taksi aldınız. O dönem basit usule tabiydiniz. Ancak 1 Ocak 2018 itibarıyla şartları kaybettiğiniz için artık gerçek usulde vergi ödüyorsunuz.
İşte bu durumda, yeni vergi sistemine geçtiğiniz yılın başında araç halen envanterde kayıtlıysa ve o araca ait fatura varsa, üzerindeki KDV’yi indirim konusu yapabilirsiniz. Ama bu indirimi yapabilmeniz için bir şart var: Bu KDV daha önce gider olarak kaydedilmemiş olmalı. Eğer gider yazıldıysa, düzeltme yapılması gerekir.
Daha Eski Tarihli Alımlar Ne Olacak?
Ancak dikkat! Gerçek usule geçmeden çok daha önce, yani örneğin 2006 yılında alınan bir araç için KDV indirimi zaman aşımı nedeniyle artık yapılamaz. Vergi Usul Kanunu’na göre, vergi alacağının doğduğu yılı izleyen yılın başından itibaren 5 yıl içinde işlem yapılmazsa zaman aşımına uğrar. Bu da demek oluyor ki, 2006 yılında alınan bir otobüs için en geç 2011 sonuna kadar işlem yapılmalıydı.
Sonuç
Basit usulden gerçek usule geçen esnaf ve işletmeciler, geçiş yaptıkları yılın başında envanterdeki malları dikkatle gözden geçirmeli. Eğer geçmişte alınmış ve halen elde bulunan mallara ait KDV’ler varsa ve bu KDV’ler daha önce gider yazılmadıysa, bu tutarlar indirime konu edilebilir. Böylece vergi yükü azaltılabilir.
Detaylar ve yasal dayanakları aşağıdaki örnek özelgede.
GİB ÖZELGE
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Balıkesir Vergi Dairesi Başkanlığı
(Gelir Kanunları Grup Müdürlüğü)
| Sayı | : | 75766797-130[2018/1713]-E.35142 | 30.04.2020 | |
| Konu | : | Basit usulden gerçek usule geçen mükelleflerde KDV indirimi | ||
| İlgi | : | 30/01/2018 tarihli özelge talep formu. |
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, şehir içi yolcu taşımacılığı faaliyetinden dolayı basit usulde mükellef iken, basit usule tabi olmanın şartlarını kaybetmeniz nedeniyle 1/1/2018 tarihinden itibaren gerçek usulde gelir vergisi mükellefi olduğunuz belirtilerek, basit usule tabi olduğunuz 7/4/2006 tarihi ile 25/8/2017 tarihinde satın aldığınız sırasıyla otobüs ve taksiye ilişkin ödediğiniz katma değer vergisinin (KDV) indirim konusu yapılıp yapılamayacağı hususunda Başkanlığımızdan görüş talep edildiği anlaşılmaktadır.
3065 sayılı KDV Kanununun 29/1-c maddesinde götürü veya telafi edici usulde vergiye tabi mükelleflerden gerçek usulde vergilendirmeye geçenlerin, çıkarılan envantere göre hesap dönemi başındaki mallara ait fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV’den indirebilecekleri belirtilmiştir.
Bu çerçevede, basit usule tabi iken gerçek usule geçen mükelleflerin hesap dönemi başında çıkaracakları envanterde yer alan mallara ait fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV’yi indirim konusu yapmaları mümkün bulunmaktadır.
Buna göre, basit usulde mükellef iken 25/8/2017 tarihinde satın aldığınız taksi için yüklenmiş olduğunuz KDV’yi, gerçek usulde vergilendirmeye geçtiğiniz hesap dönemi başında çıkaracağınız envanterde göstermek şartıyla, indirim konusu yapmanız mümkün bulunmaktadır. Ancak, bu araca ilişkin yüklenilen KDV’nin daha önce gider olarak kaydedilmiş olması halinde, bu KDV tutarı için gerekli düzeltmenin yapılacağı tabiidir.
Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 114 üncü maddesinde “Vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlayarak beş yıl içinde tarh ve mükellefe tebliğ edilmeyen vergiler zaman aşımına uğrar.” hükmü, 138 inci maddesinde “… İnceleme, neticesi alınmamış hesap dönemi de dahil olmak üzere, tarh zaman aşımı süresi sonuna kadar her zaman yapılabilir.” hükmü yer almaktadır.
Bu durumda, 7/4/2006 tarihinde satın aldığınız otobüse ilişkin zamanaşımı süresi 31/12/2011 tarihinde sona erdiğinden, bu araca ilişkin yüklenilen KDV’nin indirim konusu yapılması mümkün değildir.
…
Kaynak: GİB Özelge Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. karenaudit veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
