İstanbul Finans Merkezi (İFM), Türkiye’nin küresel finans sisteminde daha fazla söz sahibi olması için kurulan önemli bir merkezdir. Bu merkezde faaliyet göstermek isteyen şirketlere vergi avantajı sağlayan düzenlemeler, yatırımcıların ilgisini çekmektedir. Özellikle Kurumlar Vergisi açısından sağlanan indirim, birçok şirketin İFM’de yer alma motivasyonunu artırmaktadır.
Katılımcı Belgesi Nedir ve Neden Önemlidir?
7412 sayılı İstanbul Finans Merkezi Kanunu kapsamında, İFM’de faaliyette bulunacak şirketlerin “katılımcı belgesi” alması zorunludur. Bu belge, ilgili şirketin İstanbul Finans Merkezi’nde faaliyet göstereceğini ve belirli vergi avantajlarından yararlanabileceğini gösterir. Belge İFM Portalı üzerinden elektronik olarak düzenlenir ve düzenlendiği tarih itibarıyla geçerlidir.
Vergi İndirimi Hangi Kazançlara Uygulanır?
Kurumlar Vergisi Kanununun 10. maddesinin (i) bendi, İFM’de faaliyet gösteren ve katılımcı belgesi bulunan kurumlara belirli faaliyetlerden elde ettikleri kazançlarda %50 vergi indirimi sağlar. Bu indirim şu faaliyetlerden elde edilen kazançlar için geçerlidir:
- Yurt dışından satın alınan malların Türkiye’ye getirilmeksizin yurt dışında satılması,
- Yurt dışında gerçekleşen mal alım satımlarına aracılık edilmesi.
İndirimden Yararlanma Şartları Nelerdir?
- Şirketin İFM’de katılımcı belgesi ile faaliyet göstermesi,
- Kazancın yalnızca yukarıda belirtilen faaliyetlerden elde edilmiş olması,
- Kazancın ilgili hesap döneminde kurum kazancına dahil edilmesi,
- Kazancın Türkiye’ye, yıllık kurumlar vergisi beyannamesi verilene kadar transfer edilmesi,
- Aracılık yapılan malların alıcısı ve satıcısının Türkiye’de bulunmaması.
Bu şartların tamamı sağlanmadığı takdirde, indirimden faydalanmak mümkün değildir.
İndirim Ne Zaman Başlar?
Şirketin, katılımcı belgesini İFM Portalı üzerinden elektronik olarak aldığı tarihten itibaren, yukarıda belirtilen faaliyetlerden elde ettiği kazançlar için indirim uygulanabilir. Ön başvuru veya bölgeyle ilgili hazırlıklar değil, belgenin alınma tarihi esas alınır.
Bölge Dışı Faaliyetler ve Diğer Gelirler Kapsam Dışıdır
İFM kapsamında sağlanan vergi indirimi, yalnızca belirtilen faaliyetlerden elde edilen kazançlara uygulanır. Bölge dışında yapılan faaliyetlerden elde edilen gelirler veya İFM’deki farklı ticari faaliyetlerden gelen kazançlar bu kapsamda değerlendirilmez.
Sonuç
İstanbul Finans Merkezi’nde faaliyette bulunacak kurumlar için sağlanan vergi avantajı, yurt dışı ticaretine odaklanan şirketler açısından önemli bir fırsattır. Ancak bu avantajdan yararlanabilmek için belirli şartların eksiksiz şekilde yerine getirilmesi gerekmektedir. Şirketlerin İFM’deki konumlarını doğru planlamaları, yasal düzenlemeleri dikkatle takip etmeleri büyük önem taşır.
Özelge İçeriği İle İlgili 10 Soru – 10 Cevap:
- Katılımcı belgesi nedir?
İstanbul Finans Merkezi’nde faaliyet göstermek için alınması gereken resmi izin belgesidir. - Katılımcı belgesi nasıl alınır?
İFM Portalı üzerinden elektronik başvuru yapılır ve belge online olarak düzenlenir. - Hangi faaliyetler için vergi indirimi uygulanır?
Yurt dışından alınan malların yurt dışında satışı ve yurt dışı mal alım-satımına aracılık faaliyetleri için. - İndirim oranı nedir?
Kurum kazancının %50’si indirime konu olur. - İndirim ne zaman başlar?
Katılımcı belgesinin alındığı tarihten itibaren başlayan faaliyetler için uygulanır. - Kazancın Türkiye’ye transferi zorunlu mu?
Evet. Beyanname verme süresi bitmeden Türkiye’ye transfer edilmelidir. - Satıcı veya alıcı Türkiye’deyse indirim geçerli olur mu?
Hayır. Her iki taraf da yurt dışında olmalıdır. - Bölge dışı faaliyetler için indirim var mı?
Hayır. Sadece tanımlanan faaliyetler ve bölge içi işlemler kapsam dahilindedir. - Belge alınmadan önceki faaliyetler için indirim uygulanır mı?
Hayır. Belgenin düzenlendiği tarihten önceki faaliyetlere indirim uygulanamaz. - Kazanç sonraki yıl transfer edilirse indirimden yararlanılır mı?
Hayır. Transferin beyanname süresi içinde yapılması zorunludur.
ÖRNEK ÖZELGE
| T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı Gelir Kanunları Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü |
| Sayı | : | E-84098128-125[10-2024/1]- 12.07.2024 | ||
| Konu | : | İstanbul Finans Merkezi Katılımcı belgesine ilişkin indirim uygulaması. | ||
| İlgi | : |
İlgide kayıtlı özelge talep formunda; Şirketinizin … yılında İstanbul Finans Merkezinde faaliyet göstermek amacı ile internet portalından ön talep kiralama başvurusunda bulunduğu, bölgedeki hazırlıkların tamamlanmasıyla katılımcı belgesi başvurularının … tarihinde portal üzerinden başladığı, … tarihinde ön incelemeyi başarı ile tamamlayarak bölgeden ofis kiralama hakkını elde ettiği ve kiralama sürecinin ardından katılımcı belgesinin düzenleneceği belirtilerek, katılımcı belgesinin alınması durumunda … hesap dönemi içerisinde söz konusu faaliyetten elde edilen kazançlarınıza Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (i) bendinde yer alan indirim hükmünün uygulanıp uygulanmayacağı ve indirimin uygulanması durumunda hangi dönemde başlayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunun 10 uncu maddesinin (i) bendinde, “22/6/2022 tarihli ve 7412 sayılı İstanbul Finans Merkezi Kanunu hükümlerine göre katılımcı belgesi alarak İstanbul Finans Merkezi Bölgesinde faaliyette bulunan kurumların, münhasıran bu faaliyet kapsamında yurt dışından satın alınan malları Türkiye’ye getirilmeksizin yurt dışında satmalarından veya yurt dışında gerçekleşen mal alım satımlarına aracılık etmelerinden sağladıkları kazancın %50’si,,
Bu indirimden yararlanılabilmesi için kazancın elde edildiği hesap dönemine ilişkin yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmiş olması, aracılık faaliyetine ilişkin malların satıcısı ve alıcısının Türkiye’de olmaması şarttır. Cumhurbaşkanı, bu bentte yer alan oranı, sıfıra kadar indirmeye veya bir katına kadar artırmaya yetkilidir.” hükmüne yer verilmiştir.
1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin;
– “10.7. İstanbul Finans Merkezi Bölgesinde faaliyette bulunan kurumların elde ettikleri kazançlarda indirim” başlıklı bölümünde, “7421 sayılı Kanunla Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasına eklenen (i) bendi ile 22/6/2022 tarihli ve 7412 sayılı İstanbul Finans Merkezi Kanunu hükümlerine göre katılımcı belgesi alarak İstanbul Finans Merkezi Bölgesinde faaliyette bulunan kurumların, münhasıran bu faaliyet kapsamında yurt dışından satın alınan malları Türkiye’ye getirilmeksizin yurt dışında satmalarından veya yurt dışında gerçekleşen mal alım satımlarına aracılık etmelerinden sağladıkları kazancın %50’sinin beyan edilen kurum kazancından indirilebileceği hüküm altına alınmıştır.”
– “10.7.1. İndirimden faydalanma şartları” başlıklı bölümünde, “Kurumların söz konusu indirimden yararlanabilmeleri için;
– Katılımcı belgesi almak suretiyle İstanbul Finans Merkezi Bölgesinde faaliyette bulunmaları,
– Kazancın yurt dışından satın aldıkları malları Türkiye’ye getirmeksizin yurt dışında satmalarından veya yurt dışında gerçekleşen mal alım ve satımlarına aracılık etmelerinden elde edilmiş olması,
– Kazancın, elde edildiği hesap dönemine ilişkin yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmiş olması,
– Aracılık faaliyetine ilişkin malların satıcısı ve alıcısının Türkiye’de olmaması,
gerekmektedir.
Buna göre, İstanbul Finans Merkezi Kanununa göre katılımcı belgesini almak suretiyle Bölgede faaliyette bulunan şirket veya şubelerin, yurt dışından satın alınan malları Türkiye’ye getirilmeksizin yurt dışında satmalarından veya yurt dışında gerçekleşen mal alım satımlarına aracılık etmelerinden elde ettikleri kazançlarına madde kapsamında indirim uygulanacak olup, Bölge dışında gerçekleştirilen söz konusu faaliyetlerden ya da Bölgedeki diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlara ise indirim uygulanması söz konusu olmayacaktır.
Yurt dışından satın alınan malların Türkiye’ye getirilmeksizin yurt dışında satılmasından veya yurt dışında gerçekleşen mal alım satımlarına aracılık edilmesinden sağlanan kazançların elde edildiği dönemde kurum kazancına dâhil edilmesi zorunlu olup bu kazançların kurumlar vergisi beyannamesinin verilme süresinin sonuna kadar Türkiye’ye transfer edilmeyen kısmı için indirimden yararlanılmayacaktır. Türkiye’ye bu süre içinde transfer edilmeyen kazançlar, daha sonraki yıllarda Türkiye’ye transfer edilse dahi anılan indirimden faydalanılamayacaktır.
…”
açıklamalarına yer verilmiştir.
Öte yandan, İstanbul Finans Merkezi Yönetmeliğinin “Katılımcı belgesi” başlıklı 10 uncu maddesinin birinci fıkrasında “İFM ofis alanında faaliyet göstermek ve 7412 sayılı Kanun ile ilgili diğer mevzuat hükümlerinden faydalanabilmek için katılımcı belgesi alınması zorunludur.” açıklaması yer almakta olup, İFM Portalında elektronik olarak düzenlenen katılımcı belgesi, düzenleme tarihi itibarıyla hüküm ihtiva etmektedir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, söz konusu indirim, katılımcı belgesi alarak İstanbul Finans Merkezinde faaliyette bulunan ve münhasıran tanımlanan faaliyetlerden elde edilecek kurum kazançlarına uygulanabilecek olup Şirketinizin, söz konusu belgenin temin edildiği (İFM Portalında elektronik olarak düzenlendiği) tarihten itibaren, diğer şartları da taşıması şartıyla münhasıran bu faaliyetlerden elde ettiği kurum kazançlarına, Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (i) bendinde yer alan indirim hükmünün uygulanması mümkün bulunmaktadır.
…
Kaynak: GİB Özelge Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. karenaudit veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
