Kredi kartı ile satış yapan firmalar için bankalara ödenen sanal POS komisyonları, katkı payları ve benzeri masraflar sık karşılaşılan bir maliyet unsurudur. Ancak bu giderlerin bayi veya müşterilere yansıtılması halinde ortaya çıkan vergisel durum, firmalar açısından belirsizlik yaratabilmektedir. Bu konuda Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 24.05.2019 tarihli özelgesi, uygulamada netlik sağlamaktadır.
KDV Kanunu Açısından Değerlendirme
3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanunu’na göre:
- Türkiye’de yapılan tüm ticari faaliyetler kural olarak KDV’ye tabidir.
- 17/4-e maddesi uyarınca, BSMV (Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi) kapsamındaki işlemler KDV’den istisnadır.
- 24/b maddesi, komisyon ve benzeri giderlerin KDV matrahına dahil edilmesi gerektiğini belirtmektedir.
Banka Komisyonlarının BSMV Kapsamında Değerlendirilmesi
6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu’na göre, bankaların yaptıkları işlemler sonucu elde ettikleri komisyon gelirleri BSMV’ye tabidir. Kredi kartı işlemlerinde bu komisyonlar, işyerlerine sağlanan ödeme güvencesi ve müşteri hizmeti karşılığında alınmaktadır.
Yansıtma İşlemlerinde KDV Uygulaması
Gelir İdaresi Başkanlığı, bu konuda iki ayrı durumu birbirinden ayırmaktadır:
1. Bayilere Bedelsiz Yansıtma
Firmanın, banka tarafından tahsil edilen BSMV’ye tabi giderleri bayilere herhangi bir ek bedel koymadan aynen yansıtması durumunda, bu işlem bir masraf aktarımı niteliği taşır. Bu durumda KDV hesaplanmasına gerek yoktur.
2. Müşterilere Bedelli Yansıtma
Eğer banka giderleri müşterilere fatura edilerek talep ediliyorsa, bu durumda işlem bir hizmet sunumu olarak kabul edilir. KDV Kanunu’nun 24/b maddesi gereği, alınan komisyon tutarı KDV matrahına dahil edilir ve bu tutar üzerinden KDV hesaplanarak beyan edilmelidir.
Örnek Uygulama
Şirket, kredi kartı satışında bankaya %2 komisyon ödemekte ve bu gideri müşteriye +2 TL olarak yansıtmaktadır. Bu durumda, 2 TL’lik tutar KDV’ye tabi tutulmalıdır. Ancak aynı işlem, bayiye sadece BSMV masraf yansıması şeklindeyse KDV doğmaz.
Uygulamada Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Bayiye yapılan masraf yansıtmasında ilave hizmet sunulmadığı sürece KDV hesaplanmaz.
- Belgeler net, gerekçeli ve ayrıntılı düzenlenmelidir.
- BSMV tutarının KDV’ye dahil edilmediğinden emin olunmalıdır.
10 Soru 10 Cevap: Banka Komisyonlarının Yansıtılması ve KDV
- Sanal POS komisyonu nedir?
Kredi kartı işlemleri karşılığında bankaların firmalardan tahsil ettiği ücretlerdir. - Bu komisyonlar BSMV’ye tabi midir?
Evet, bankaların aldığı komisyonlar BSMV kapsamındadır. - Komisyon müşteriye ek hizmet gibi yansıtılırsa KDV hesaplanır mı?
Evet, çünkü bu işlem hizmet sunumu olarak değerlendirilir. - Bayiye komisyon ek bir bedel uygulanmadan BSMV yansıtılırsa KDV gerekir mi?
Hayır, bedelsiz aktarımda KDV uygulanmaz. - Komisyon faturasında KDV nasıl gösterilmeli?
Komisyon bedeli KDV matrahına dahil edilerek fatura düzenlenmelidir. Öte yandan, kredi kartı ile yapılan satışlarda vade farkı ve banka komisyonları dahil malın toplam satış bedeli üzerinden KDV hesaplanarak beyan edilmesi gerekmektedir. - BSMV tutarı ayrıca KDV’ye tabi midir?
Hayır, BSMV KDV’den istisnadır. - Bu işlemler hangi yasa ve maddeye dayanır?
3065 sayılı KDV Kanunu’nun 24/b ve 17/4-e maddelerine. - Yalnızca masraf aktarımı yapıldığında belge düzenlenmeli mi?
Evet, muhasebe açısından masraf yansıtma belgelendirilmelidir. - KDV açısından en çok yapılan hata nedir?
Masraf aktarımı ile hizmet sunumu ayrımının yapılmaması. - Vergi dairesi uygulamayı nasıl yorumluyor?
Bedelsiz ve masrafın aynen yansıtılmasında KDV aranmaz; hizmet bedeli olarak fatura düzenlenmesi halinde KDV matraha dahil edilir.
ÖRNEK ÖZELGE
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları KDV – ÖTV Grup Müdürlüğü
Sayı : 39044742-130[Özelge]-E.443883
Tarih: 24.05.2019
Konu :Bankaya ödenen komisyonların bayilere ve müşterilere yansıtılmasında KDV uygulanıp uygulanmayacağı
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, bilgisayar çevre bilimleri toptan ticaret faaliyeti ile iştigal ettiğiniz, vadeli olarak yapılan satışlara ilişkin sanal postan yapılan işlemler sebebiyle bankaların talep ettiği komisyon, katkı payı, masraf vb. giderlerin bayilerinize ve müşterilerinize yansıtılmasına ilişkin faturalarda KDV hesaplanıp hesaplanmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
3065 sayılı KDV Kanununun;
1/1 inci maddesinde, Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV ye tabi olduğu,
4/1 inci maddesinde, hizmetin, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemler olduğu ve bu işlemlerin, bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek gibi şekillerde gerçekleşebileceği,
17/4-e maddesinde, banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV) kapsamına giren işlemlerin KDV den istisna olduğu,
20 nci maddesinde, teslim ve hizmet işlemlerinde, matrahın bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olduğu, bedel deyiminin, malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan veyahut bunlar adına hareket edenlerden bu işlemler karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamını ifade ettiği,
24/b maddesinde; ambalaj giderleri, sigorta, komisyon ve benzeri gider karşılıkları ile vergi, resim, harç, pay, fon karşılığı gibi ödemelerin matraha dahil olan unsurlardan olduğu,
hüküm altına alınmıştır.
Öte yandan, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 28 inci maddesinin birinci fıkrasında; Banka ve sigorta şirketlerinin 10/6/1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre yaptıkları işlemler hariç olmak üzere, her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukları bütün muameleler dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paraların banka ve sigorta muameleleri vergisine (BSMV) tabi olduğu hüküm altına alınmıştır.
Genel olarak kredi kartı sistemi, kredi kartını çıkaran bankanın, kredi kartı kabul eden iş yerlerine, kredi kartı sahibi kişilerin yapmış oldukları alış veriş bedellerini ödemeyi garanti eden bir müessesedir.
Kredi kartı uygulamasında kartı veren bankanın geliri, kart sahiplerinden aldığı giriş veya üyelik aidatları yanında esasen kendilerine alış veriş bedellerini ödemeyi garanti ettikleri iş yerlerinden alış veriş bedelleri üzerinden aldıkları komisyonlar oluşturmaktadır. Bu komisyon ise üye işyerlerine müşteri temin etme ve müşterinin yaptığı alış veriş bedelini ödemeyi taahhüt etme ve ödeme hizmetinin karşılığını oluşturmaktadır.
Bu çerçevede, bankaların satıcılardan almış oldukları hizmet bedelleri, komisyonlar, faiz gibi gelirler BSMV ye tabi bulunmaktadır.
Öte yandan, kredi kartı ile yapılan satışlarda vade farkı ve banka komisyonları dahil malın toplam satış bedeli üzerinden KDV hesaplanarak beyan edilmesi gerekmektedir.
Buna göre, yapılan satışlara ilişkin sanal postan yapılan işlemler sebebiyle bankaların talep ettiği ve şirketinizce ödenen BSMV’ye tabi komisyon, katkı payı, masraf vb. giderlerin bayilerinize herhangi bir bedel eklenmeksizin aynen yansıtılması işlemi masraf aktarımı mahiyetinde olduğundan KDV ye tabi olmayacaktır.
Diğer taraftan; şirketinizce ödenen BSMV’ye tabi komisyon, katkı payı, masraf vb. giderlerin müşterilerinizden talep edilmesi durumunda, müşterilerden talep edeceğiniz komisyon tutarı KDV Kanununun 24/b maddesi uyarınca verginin matrahına dahil olacaktır.
…
Kaynak: GİB Özelge Yasal Uyarı: Bu içerikte yer alan bilgi, görsel, tablolar, açıklama, yorum, analiz ve bir bütün olarak içeriğin tamamı sadece genel bilgilendirme amacıyla verilmiştir. Kişi veya kuruma özel profesyonel bir bilgilendirme ve yönlendirmede bulunma amacı güdülmemiştir. Konu ile benzerlik gösterse de her işletmenin kendi özel şartları nedeniyle farklı durumları olabilir. Bu nedenle, bu yazıda belirtilen içerikte yola çıkarak işletmenizi etkileyecek herhangi bir karar alıp uygulamaya geçmeden önce, uzmanına danışmanız menfaatiniz gereğidir. karenaudit veya ilişkili olduğu kişi veya kurumlardan hiç biri, bu belgede yer alan bilgi, tablo, görsel, görüş ve diğer türdeki tüm içeriklerin özel veya resmi, gerçek veya tüzel kişi, kurum ve organizasyonlar tarafından kullanılması sonucunda ortaya çıkabilecek zarar veya ziyandan sorumlu değildir.
